Carro de nabo

O xoguete que presentamos esta semana está intimamente vinculado ao mundo rural e labrego. Aquí a imitación das labores realizados polos nosos maiores xoga un papel fundamental…

O xoguete que presentamos esta semana está intimamente vinculado ao mundo rural e labrego. Aquí a imitación dos labores realizados polos nosos maiores xoga un papel fundamental. Esa ansia, cando pequenos, de medrar e de ser coma os pais, semella que non dá chegado. É unha eternidade de tempo o que pasa ata que se poida facer algo que sexa considerado de adultos. Ese chegar a ter responsabilidades equiparables ás dos maiores é un devezo, case unha utopía, que se resiste. Ese momento en que o teu pai che concede a posibilidade de poder levar o arado ou a grade detrás dos bois ou as vacas ou ir co carro na procura dunha carga de toxo, millo… sendo ti o auténtico capitán da nave, nunca se esquece.

Mentres non chega esa oportunidade, había que entreterse coa imaxinación, coa recreación desa realidade que aínda non nos estaba permitida. Así, por emulación, xorde a creación deste medio de transporte tan necesario no medio rural para carrexar todo tipo de cargamentos.

Podíase construír xa mesmo na propia leira cando os pais estaban a apañar os nabos con aqueles fouciños pequenos para escouzalos, quitándolles as raíces e a terra que, a miúdo, traían consigo. Así xa aproveitaban tamén para facer camiños polos regos ou sucos e levar pequenas cargas de nabizas ou grelos, amparadas con minúsculos fungueiros feitos de garabullo.

Unha das maneiras máis peculiares de facelos era empregando as cacholas dos nabos, sobre todo na provincia de Lugo. Son coñecidos este tipo de carros nas terras do Barroso, en Portugal, segundo António Fontes, onde tamén existían de cenorias e de patacas.

ASÍ SE FAI

Saímos na procura dunha leira de nabos, coa navalla no peto, e buscamos un nabo alongado e grande. Cortámoslle as nabizas ou grelos e quitámoslle a parte redondeada ata que quede unha plataforma plana de 3 cm de espesor. Esta sería o chedeiro ou cheda do carro.

Cos dous nabos redondos e iguais, deseñamos dúas rodas duns 2 cm de gordo. Cravámoslles no centro o pau de 20 cm ata que traspase as rodas. Deste xeito, xa teriamos o eixo do carro. Afiamos as dúas galliñas de 4 cm e colocamos o eixo de arriba da plataforma e suxeitámolo con elas, sen apertalo para que xire ben.

Dámoslle a volta ao nabo e collemos o pau de 30 cm, afiámoslle a punta coma un lapis e espetámosllo ao nabo no centro, xusto onde saía o grelo. Como esta zona é especialmente dura, debemos iniciar previamente o burato coa punta da navalla e, logo, cravar o pau que fai de cabezalla do carro, lugar onde se enganchaba a parella de bois ou vacas. A continuación, espetamos a galla de 10 cm na plataforma, xusto detrás de onde foi cravada a cabezalla. Esta peza sería o ranqueiro, para apoiar a carga. Finalmente, cravamos espallados nos laterais os seis pauciños de 8 cm que farían de fungueiros, fumeiros ou estadullos do carro. Só nos quedaría poñerlle a carga e, se quixésemos, engadirlle unha parella de bois de carozo de millo.

Chiar