As preposicións e locucións prepositivas

wdfb_og_images: a:1:{i:0;s:0:"";}
wdfb_og_custom_name: a:1:{i:0;s:0:"";}
wdfb_og_custom_value: a:1:{i:0;s:0:"";}

Entendemos como preposicións aquelas palabras invariábeis que van funcionar como nexos entre frases, oracións… As preposicións máis frecuentes son aquelas que constan dunha soa palabra, polo que soemos denominalas como “preposicións” sen máis ou tamén “preposicións simples”. A estas haberá que lles engadir as chamadas “locucións prepositivas” ou tamén “preposicións compostas” dado que, funcionado coma as preposicións simples, están formadas por máis dunha palabra (“sobre”, “verbo de”; “excepto”, “fóra de”…).

Non debemos esquecer que, como se viu en temas anteriores, as principais preposicións galegas (a, de, con…) soen contraer con outros elementos (artigo, demostrativos, indefinidos…).

A principais preposicións e locucións prepositivas en galego son:

a	á beira de	a carón de	a causa de
a diferenza de	a forza de	a par de	á parte de
a pesar de	a poder de	a por de	a prol de
a rente(s) de	a respecto de	a son de	a través de
abaixo de	acerca de	ademais de	aga
agás	alén de	amais de	ante
antes de	ao / ó par de	ao / ó pé de	ao / ó redor de
após	aquén de	arredor de	arriba de
ata	até	atrás de	baixo
baixo de	bardante	bardante de	beira de
cabo	cabo de	canda	canto a
cara a	cas	cas de	cerca da
cima de	co gallo de	con	con respecto a
conforme (a)	consonte	contra	contra de
de	de par de	debaixo de	deica
dende	dentro de	derredor de	derriba de
des	desde	despois de	detrás de
diante de	durante	en	en canto a
en favor de	en fronte de	en lugar de	en par de
en troques de	en vez de	encima de	encol de
enriba de	entre	excepto	fóra
fóra de	fronte a	lonxe de	malia
mediante	menos	no canto de	onda
para	perante	por	por ante
por causa de	por cousa de	por culpa de	por medio de
por mor de	preto de	quintando	respecto a
respecto de	riba de	sacado	sacando
salvante	salvo	segundo	sen
senón	so	sobre	sobre de
tocante a	tras	tras de	verbo de
xunta	xunto a	xunto de

Exemplos:

–A poder de (a por de) acurrar nas bestas, conseguiron xuntalas todas.

-Fixeron todo aquel traballo a prol de (en favor de) restaurar ben os alpendres

-Podaron aquela amendoeira a rentes do valo

-Fixeron aquela casiña a son dunha antiga parede

-Daquela exposición coñecían todos os apeiros agás (agá, excepto, bardante (de), salvo, salvante, sacado, sacando, fóra de) a sachadora

-Sentiamos o canto do xirín alén do arroio

-Teredes que botar as patacas aquén desa sebe

-Viñeran todas ata (até) aquela varanda para vermos os fogos

-Todas viñeran canda nós para fotografar as avelaíñas

-Foramos cas (de) Henrique para irmos xuntos á festa

–Co gallo daquela foliada, xuntaramos grupos musicais abondos

-Fixeramos todos os exercicios consonte (conforme, segundo) nos mandara a nova mestra

-Víase perfectamente o pradairo aquel dende (desde, des) a fiestra do noso cuarto

-Plantaron na eira un ulmeiro en troques de plantar unha abeleira

-Hoxe asistimos a unha conferencia que versaba encol da (verbo de) bixutaría

–Malia que insistiron abondo, non agardamos polos bocartes

-Aínda non viñeron onda min para amañar a cabezalla do carro

-Tiveron que testemuñar perante (ante) o xuíz do que fixeran cos estadullos aquela noite

–Por mor das (por causa de, por cousa de, por culpa de) obras tivemos que nos pór na ringleira dos coches e agardar

-Os cágados estaban so (debaixo de, baixo de) os brizos da poza

Fraseoloxía:

*”Madrugar coma un cuco” (erguerse tarde)

*”Ser escorregadizo coma unha anguía” (ser unha persoa moi habilidosa)

*”Caer coma unha mosca na sopa” (ser unha persoa moi inoportuna)

*”Ir facendo boca” (ir tomando un aperitivo antes de comer)

*”Ser coma un lóstrego” (ser unha persoa moi rápida)

*”Andar coma un sapo pola cinza” (ser unha persoa moi torpe)

Refraneiro:

*“A auga a correr, os cans a ladrar e a xente a falar, non se poden privar”

*”O que gusta ao dente non se lle dá ao parente”

*”O home que non vale para nada é o único que serve para todo”

*”Lebre espantada non para mentres cheire a espingarda”

*”A vida non é como empeza senón como acaba”

*”A vella, de escarmentada, pasa o río remangada”

Por: Carlos Loureiro Rodríguez

Publicado o 29 de Abril do 2015 | 11:44 a.m.