Primeiro estudo da Reserva da Biosfera sobre o aproveitamento de chan para usos forestais e agrícolas

A Reserva da Biosfera As Mariñas Coruñesas e Terras do Mandeo Mariñas Coruñesas remitiu aos concellos que forman parte do seu territorio o primeiro traballo realizado pola entidade no que se analiza e estuda o territorio para a mellora de oportunidade de emprego a través da xestión sostible da terra. O presidente da Reserva da Biosfera Mariñas Coruñesas, José Antonio Santiso, explicou que o obxectivo agora é que os concellos analicen este “estudo e realicen as suxestións que estimen oportunas co fin de poñer en marcha unha iniciativa que posibilite a implantación dun sistema de agricultura de proximidades”, dentro do territorio da Reserva da Biosfera e a partir de aí poder crear “oportunidades de emprego aproveitando os recursos da zona”.

Este estudo ten como obxectivo principal dotar os traballadores, empresas, entidades veciñais, administracións, e toda aquelas persoas ligadas a sectores relacionados coa xestión da terra, unha ferramenta para a identificación de oportunidades de emprego ligadas á xestión sostible da terra, baseada nos usos tradicionais e as potencialidades que podería ter a área da Reserva da Biosfera, orientando sobre os posibles aproveitamentos de interese para cada zona deste.

O estudo tamén busca fomentar un uso e aproveitamento da terra acorde coas boas prácticas agrícolas e forestais, respectuosas co medio e que teñan en conta as aptitudes e restricións, tanto naturais coma administrativas, desta. Deste xeito, pretende ofrecer información sintética sobre o territorio e sobre os modelos de xestión sostibles que permiten o desenvolvemento de novas actividades económicas.

Para a realización deste estudo traballouse cun sistema de información xeográfica, que inclúe o manexo dunha ferramenta baseada en tecnoloxía informática que permita a optimización para a asignación dos posibles usos e aproveitamentos que se poden asignar ao chan, posto que manexa diversas variables, a maioría delas georeferenciadas (vexetación, infraestruturas, clima, chan, xeoloxía, cultivos históricos…) permitindo integralas nun sistema de referencia común.

Unha ferramenta coa que se identifican as potencialidades de cada zona, de cada territorio, producindo mapas que mostran as zonas máis axeitadas para cada tipo de utilización de chan, propiedade…. Esta análise espacial permite realizar unha ordenación dos usos e aproveitamentos de cada unha das zonas da Reserva da Biosfera procurando unha estrutura espacial axeitada para o desenvolvemento das actividades produtivas.

Na información final do estudo, co fin de achegalo á realidade territorial, poderase coñecer cual é a orientación agraria ou forestal de cada unha das zonas que compoñen o territorio da Reserva da Biosfera sobre a base da análise logo de multicriterio no que se tiveron en conta factores agronómicos, orientación das parcelas, altitudes, capacidade produtiva de cada chan, xeoloxía, factores de manexo do chan, explotación gandeiras, tamaño de parcelas, ámbito territorial da denominación “Viño dá terra de Betanzos”, mapas forestais, espazos naturais, zona de protección de augas, restricións legais administrativas.

Os resultados, plasmados en diferentes mapas, axudarán a coñecer dun xeito rápido e sinxelo a mellor ou peor idoneidade de uso dunha superficie ou unha parroquia determinada dos municipios da Reserva da Biosfera. Isto, segundo explicou Santiso Miramontes durante a presentación, servirá de orientación a propietarios ou xestores á hora de analizar e decidir que usos realizar en cada parcela.

O estudo identifica unha vocación produtiva de cada zona, seleccionando para cada parroquia aquel aproveitamento cunha maior adecuación na zona, realizándose unha agrupación de usos en: cultivos de forraxe e cereais (cereais, maiz, prados e pasteiros…), agricultura intensiva (horta -alimentos como pataca, cebola, pementos… – e froita), viñedo, zonas frondosas caducifolias, e forestal de crecemento rápido.

Mediante esta clasificación, o aproveitamento para agricultura intensiva ocupa a maior porcentaxe de territorio da Reserva, onde tamén é importante a porcentaxe de chan onde o uso principal podería ser o destinado a viñedo e os espazos para vexetación frondosa caducifolia. Non resulta como uso principal de ningunha zona da Reserva o uso forestal de crecemento rápido (eucaliptos e coníferas).