O posesivo
Os posesivos, xa sexan determinantes xa sexan pronomes, indican unha posesión, propiedade, pertenza ou unha simple relación de correspondencia.
Formas
As formas dos posesivos son as seguintes:
Un posuidor |
Máis dun posuidor |
|||||||
Masculino |
Feminino |
Masculino |
Feminino |
|||||
1ª persoa |
meu |
meus |
miña |
miñas |
noso |
nosos |
nosa |
nosas |
2ª persoa |
teu |
teus |
túa |
túas |
voso |
vosos |
vosa |
vosas |
3ª persoa |
seu |
seus |
súa |
súas |
seu |
seus |
súa |
súas |
-Cando o posesivo vai anteposto a un substantivo terá que ir precedido dun determinante, normalmente un artigo e soamente hai algúns casos puntuais en que a presenza deste determinante non será obrigatoria.
Exemplos:
–este éche o meu espantallo / recolle as túas faragullas…
A presenza de determinante non é obrigatoria…
> Cando se trate dun substantivo que indique parentesco directo o uso será facultativo:
Exemplos:
-meu pai onte non me dixo nada / o meu pai onte non me dixo nada / fixérono nosos irmáns / fixérono os nosos irmáns…
> Nas exclamacións non se emprega o determinante:
Exemplos:
-meu Deus! / meu amigo, canto tempo tardaches!…
> En frases feitas:
Exemplo:
-meu dito, meu feito…
> Con nomes de seres singulares, divindades…
Exemplos:
-Nosa Señora da Barca / Súa Excelencia…
-Cando queremos indicar unha posesión exclusiva ou moi intensificada empregamos a preposición DE coas formas do masculino singular (De meu, de teu, de seu, de noso, de voso e de seu)
Exemplos:
-hoxe temos coche de noso / xamais tivestes criterio de voso / aquel meu amigo era bo de seu…
-Cando queremos indicar que varias persoas teñen o mesmo tipo de posesión empregaremos a forma CADA cos posesivos SEU, SÚA, SEUS e SÚAS que nos dará as formas cadanseu, cadansúa, cadanseus, cadansúas.
Exemplos:
-todos os cintos tiñan cadansúa fibela / trouxeron cadanseu galano / posuían cadansúas gamelas/ foron regar a cadanseus illós…
Uso especial dos posesivos
> Podemos usar o posesivo dunha maneira afectiva, familiar…
Exemplos:
-o meu Xenxo non molesta nada / os teus aínda non chegaron? / non te lamentes mais, meu amigo!…
> Cando queremos indicar algo habitual:
Exemplos:
-Xa están a voltas coa súa soneca / sempre vou polo meu camiño / xa andan a facer das súas…
> Cando queremos indicar algo aproximativo:
Exemplos:
-De aquí á Coruña haberache os seus 25 quilómetros / xa debe de ter os seus cinco aniños…
> Outras veces queremos indicar unha cantidade grande:
Exemplo:
-a señora María xa te che os seus anos, ho…
> Tamén podemos indicar unha calidade habitual:
Exemplos:
-o seu non che é o deporte / aínda tardou abondo en volver ao seu…
Fraseoloxía:
*”Ser dereito coma a rabela dun arado” (Ser unha persoa inxusta ou retorcida)
*”Ter a alguén coma a un rato na rateira” (Ter a alguén moi protexido ou vixiado)
*”Andar coma Pedro pola súa súa casa” (Andar libre, sen preocupacións)
*”Andar coma unha chispa” (Andar moi rápido/a ou moi lixeiro/-a)
*”Gardar algo coma ouro en pano” (Gardar ou protexer algo moi prezado)
*”Ser máis fresco ca un xeado” (Ser unha persoa moi descarada)