Sedación continuada, contradicións, asfixia e periciais non concluíntes son as claves do caso Asunta

A falta de probas directas sobre o asasinato de Asunta Basterra, o caso articulouse en torno aos indicios existentes, varias contradicións, periciais non concluíntes ou a sedación continuada da nena e a asfixia pola que a autopsia di que faleceu o 21 de setembro de 2013.

Un dos aspectos máis relevantes deste caso foi a análise toxicolóxica que atopou trazas de dúas benzodiacepinas -unha delas lorazepam- no cabelo da nena, o que implica que Asunta consumiu de xeito reiterado estas substancias durante os tres a catro meses antes da súa morte.

Este punto coincide coa declaración escoitada no xuízo de varias profesoras da nena, que aseguraron Asunta acudiu a clase en varias ocasións con síntomas de estar sedada, algo que os seus pais negaron percibir e, en todo caso, atribuíron aos antihistamínicos que supostamente a vítima tomaba para tratar a súa alerxia.

Tamén o día da súa morte Asunta tiña no seu organismo unha dose tóxica de Orfidal, que os toxicólogos cifraron en máis de 27 pastillas. Esta medicación, que provocou que nos momentos anteriores á súa morte Asunta fose incapaz de defenderse, foi administrada, segundo os forenses, durante a comida do 21 de setembro ou xusto despois.

Entre os indicios que cuestionan a hora exacta da administración está o feito de que unha cámara de seguridade gravou a Asunta camiñando cara a casa da súa nai ás 17.15 horas, dúas horas despois da comida, e unha testemuña que asegura que a viu na rúa co seu pai, en actitude normal, sobre as 18.20 horas.

Os efectos da sedación, explicaron os forenses, comezarían en torno a media hora ou 45 minutos despois da ingesta, aínda que habería que ter en conta a posibilidade de que a vítima desenvolvese tolerancia, a ingesta simultánea de alimentos e que a capacidade de andar é a última que se perde.

HORA DA MORTE

A defensa dos pais de Asunta cuestionou en reiteradas ocasións que a morte da menor se producise na franxa entre as 16.00 e as 20.00 horas que estima a autopsia e suxeriron que puido ter lugar máis tarde, preto das 1.00 horas da madrugada na que foi localizado o corpo.

Esta apreciación baséase no feito de que non se tomou a temperatura do cadáver cando foi localizado e, aínda que se estimou o potasio en humor vítreo para determinar o falecemento, isto fíxose despois de introducir o corpo nunha cámara frigorífica, o que pode alterar os valores.

Non obstante, o nivel de medicamento que Asunta absorbeu, o feito de que aínda quedase en contido gástrico e que a dixestión estivese sin concluír fai pensar que a morte non se produciu máis alá de catro ou cinco horas despois da comida, xa que os peritos aseguraron que máis alá da sexta hora o estómago está baleiro.

Isto está relacionado á súa vez coa hora na que o corpo da vítima “foi colocado” na pista forestal, que para os investigadores e as acusacións son as 21.00 horas -coincidindo co momento no que Porto abandona a casa de Montouto e tarda o dobre de tempo en regresar a Santiago que en ir-. As defensas, por outra parte, concederon credibilidade ao veciño da pista que dixo non ver o cadáver cando paseou preto do lugar sobre a media noite e cren que foi depositado con posterioridade, cando ambos os dous pais estaban acompañados en Santiago.

CAMBIO DE VERSIÓNS

Outro dos puntos destacados durante o xuízo foi o cambio de versión da nai de Asunta, que nun primeiro momento asegurou que a nena quedara toda a tarde na casa e, finalmente, recoñeceu que fora con ela a Teo e que a deixara de volta na rúa sobre as 19.00 horas.

Esta declaración contraponse coas gravacións nas que Asunta aparecía acompañando á súa nai a Montouto no coche cando ela aínda sostiña que non saíra de casa e as cámaras da gasolineira da Galuresa que, segundo explicaron en sala os gardas civís, deberían gravar a Rosario Porto nas súas seguintes viaxes a Santiago segundo o percorrido que dixo seguir na reconstrución.

A defensa da nai de Asunta recordou nas sesións que a forte medicación que Porto tomaba para a súa depresión e o “sock” emocional da desaparición da súa filla lle provocaron “lagoas de memoria” que lle impediron recordar exactamente o que fixera esa tarde. Así mesmo, tamén se escudou en que o percorrido fixado durante a reconstrución recolle o que ela “cre que fixo”, sen seguridade sobre por onde circulou.

PERICIAIS E OBXECTOS DESAPARECIDOS

En conxunto, as probas recollidas na pista forestal, a casa de Montouto, o coche de Porto ou os pisos dos pais botaron unicamente indicios e non resultados concluíntes que permitisen establecer un nexo.

Así, as cordas laranxas atopadas xunto ao cadáver de Asunta coinciden “exactamente” en composición e cor coas achadas na casa de Montouto e na papeleira dunha dos cuartos, aínda que non se puido establecer un “vínculo” co rolo de corda, algo que é “difícil” polas propias características do elemento.

Tampouco botaron resultados concluíntes as análises dos coitelos solicitados na casa ou a terra das alfombrillas do coche de Porto, que foi comparada coa da pista forestal.

Por contraposición, fíxose fincapé na desaparición de certos obxectos, como a alfombrillas da parte traseira do vehículo de Rosario Porto -na moqueta da cal se atopou AND de Asunta- ou a funda dunha almofada nun cuarto de Montouto.

¿HOUBO UN PLAN?

Aínda que o móbil do crime non é un elemento relevante a nivel xurídico, a base das acusacións sustentouse sobre a existencia dun plan preacordado entre ambos os dous pais para acabar coa vida de Asunta, algo que a defensa negou.

Tanto o fiscal como a acusación popular fixeron reiteradas referencias a que a morte de Asunta foi acordada entre os seus pais e que esta se enmarcou nun plan para desfacerse dela. Non obstante, a acusación popular considerou que ambos os dous pais participaron en todos os aspectos do plan (incluída a asfixia), mentres que o fiscal deixou a porta aberta a que no momento da morte estivese con Asunta só a súa nai e que o seu pai fose un cooperador necesario. O veredicto, finalmente, decantouse pola primeira opción.

As defensas, pola súa banda, negaron en reiteradas ocasións a existencia deste plan e incidiron en que non existía ningún motivo polo cal a Basterra e a Porto beneficiáselles desfacerse da súa filla adoptiva. En contraposición, mantiveron discursos nos que eloxiaron as súas aptitudes como pais e a boa relación que mantiñan coa nena.